Santorini to bajkowa, grecka wyspa leżąca w archipelagu Cyklad. Korzystając z jej uroków podczas urlopu, warto spróbować lokalnych skarbów, które od setek lat zaspokajają podniebienia jej mieszkańców.
Choć z pozoru mogłoby się wydawać, że panują na niej surowe warunki, pył wulkaniczny który opadł na wyspę po wielkim wybuchu, zmienił litą skałę w bardzo żywną i odżywczą ziemię, na której świetnie uprawia się różnego rodzaju warzywa i owoce.
Przyjrzyjmy się najbardziej znanym z nich.
Pomidory czereśniowe z Santorini (gr. τοματάκι Σαντορίνης)
Słowo kluczowe: Santorini tomatoes
Wyglądem przypominają klasyczne pomidorki koktajlowe (jeden pomidorek waży od 15 do 30 g, jest okrągły i lekko spłaszczony). Ich smak jest zaskakująco słodki i intensywny. Dzieje się tak za sprawą lokalnej, wulkanicznej gleby obfitej w wartości odżywcze, a także niewielkiej ilości wody, którą pobierają wyłącznie z porannej mgły (pomidory nie są dodatkowo podlewane) oraz wysokiej wilgotności powietrza. Czas ich dojrzewania wynosi niecałe 3 miesiące (zbiory odbywają się tradycyjnie w czerwcu i lipcu).
Pomidorki z Santorini charakteryzują się delikatnie suchym miąższem, wyraźnym aromatem i intensywną słodyczą przeplataną z kwaśnym posmakiem. Są idealną bazą dla uwielbianej przez Greków pasty pomidorowej pelte.
Mieszkańcy Santorini lubią je również suszyć na słońcu, przyrządzać w postaci surowej (jako dodatek do sałatek) lub smażyć na patelni. Jednym z najpopularniejszych dań je zawierających jest domatokeftedes – małe placki z siekanych pomidorów, cebuli i ziół smażone na oliwie z oliwek.
Pomidory koktajlowe zostały przywiezione do Grecji przez Fragkiskosa – opata klasztoru na wyspie Syros w pierwszej połowie XIX wieku. Na Santorini są uprawiane od 1875 roku, choć do czasów obecnych większość plantacji została zamknięta (w wyniku rozwoju turystyki na wyspie ich uprawa przestała być opłacalna).
Historię uprawy i przetwórstwa pomidorowego na Santorini (w szczytowym okresie działało na wyspie aż 14 zakładów!) można poznać wybierając się do Muzeum Pomidorów we Vlychadzie.
Kapary z Santorini (gr. Κάπαρη)
To bardzo specyficzne w smaku pąki krzewów, które rosną na skalistych zboczach Santorini. Można je spotkać także zwisające z klifów kaldery lub ze ścian budynków.
Posiadają ogrom składników odżywczych: sole mineralne z jodem, witaminę B, C, K, E i A. Cechują się bardzo intensywnym, ostrym aromatem oraz ostrym, cierpkim, lekko pikantnym smakiem.
Kapary są bardzo lubianym przez Greków składnikiem wielu potraw, między innymi sałatek i favy (puree z groszku). Jadalnymi częściami kaparów są pąki (kaparokoumba) oraz listki (kaparofilla). Przed podaniem są wielokrotnie płukane i moczone oraz marynowane w occie i wodzie z solą. Występują także w formie suszonej.
Biały Bakłażan z Santorini (gr. Άσπρη Μελιτζάνα)
Rzadko spotykana odmiana bakłażana, charakteryzująca się białym kolorem i delikatnym, słodkim smakiem. Tutaj też leży różnica w stosunku do fioletowych bakłażanów, które znamy ze swojej kuchni – bakłażany z Santorini są słodsze i zawierają mniej nasion (lub prawie wcale). Ponadto nie posiadają charakterystycznej dla „klasycznych” bakłażanów goryczki.
W Grecji białe bakłażany podawane na wiele różnych, smakowitych sposobów: jako główny składnik greckiego specjału – musaka (zapiekanka z mięsa i bakłażanów), usmażone w postaci pysznej pasty melitzanosalata lub na surowo, jako doskonały składnik sałatek. Popularne są również z przystawki Backed eggplant, czyli upieczonego bakłażana z dodatkiem czosnku i cebulki. Mimo, że przed obróbką termiczną bakłażan jest smarowany oliwą, charakteryzuje się niskim stopniem wchłaniania tłuszczu i dzięki temu jest lekkim i dietetycznym składnikiem dania.
Ser Chloro z Santorini (gr. Χλωρό τυρί)
To najbardziej znany na Santorini kozi ser o lekkiej konsystencji i wyrazistym smaku. Ze względu na ograniczoną możliwość wytwarzania (jego wyrób jest bardzo czasochłonny), znajdziemy go tylko w nielicznych restauracjach i sklepach z regionalną żywnością,
Ser Chloro bywa zamiennikiem fety w klasycznej sałatce greckiej. Wyśmienicie smakuje też jako samodzielna przekąska lub z dodatkiem cebulki.
Jest wytwarzany ze świeżego mleka prosto od kozy, które następnie jest przesączane przez materiał i podgrzewane. Dodawany jest do niego zagęszczacz o nazwie „pytia”, a następnie całość jest odcedzana, wlewana do formy i posypywana solą.
Zioła Kartamides z Santorini (gr. Καρδαμίδες)
Najsłynniejsze, a zarazem rzadko spotykanezioło w Santorini. Wyglądem przypominaj rukolę. Jest znane są jako naturalna, skuteczna broń w walce z cholesterolem. Sezon na Kardamides zaczyna się wiosną i wczesnym latem, a odpowiednio zebrane i przechowane stanowią doskonały dodatek do świeżych ryb i innych potraw.